Choroby rododendronów i ich leczenie ze zdjęciem: jeśli liście brązowieją, zwijają się

Większość chorób rododendronów rozwija się w wyniku nieprawidłowej, źle przemyślanej lub nieudolnej technologii rolniczej. Roślina jest podatna na choroby zakaźne, grzybicze i fizjologiczne, często zasiedlają ją szkodniki owadzie. Bez szybkiego leczenia krzew umiera. Dlatego główne choroby rododendronów i ich leczenie za pomocą zdjęcia będą cenną informacją dla koneserów tej kultury.

Choroby zakaźne i grzybicze rododendronów

Przy odpowiedniej technologii rolniczej krzewy są odporne na infekcje infekcyjne i grzybicze. Obróbka materiału sadzeniowego, odpowiedni dobór lokalizacji na działce, regularne podlewanie i nawożenie pozwalają zachować zdrowie rośliny.

Zalanie, ciemnienie, nadmiar lub wręcz brak składników odżywczych prowadzą do gnicia, opóźnienia wzrostu, rozwoju grzybów, pleśni, infekcji i ostatecznie do śmierci rododendronów.

Bakteryjny rak korzenia

Jest to niebezpieczna choroba zakaźna, która rozwija się nawet po śmierci rośliny. Jej czynnikiem sprawczym jest pałeczka Agrobacterium, która poraża korzenie rododendronów.

Nieleczona porażona roślina zwalnia wzrost, zrzuca liście i pąki. Główne objawy raka bakteryjnego:

gnicie szyjki korzeniowej;
powstawanie dużych, zaokrąglonych, bardzo gęstych narośli w całym systemie korzeniowym.

W leczeniu we wczesnym stadium choroby krzew traktuje się mieszanką Bordeaux. Jeśli infekcja trwa, rododendron zostaje wyrwany, spalony, miejsce jest dezynfekowane fungicydami.

Ważny! Rak bakteryjny może być przenoszony przez materiał nasadzeniowy, patogen długo zachowuje swoją żywotność.

Tracheomykoza więdnięcia rododendronów

Czynnikiem sprawczym choroby jest grzyb Fusarium oxysporum, który atakuje układ naczyniowy krzewu. Infekcja ma swój początek w korzeniach, w których następnie powoduje szybki rozkład, w wyniku czego przepływ składników odżywczych zostaje zablokowany.

Jeśli liście rododendronów brązowieją - to pierwsza oznaka choroby. Bez leczenia z biegiem czasu łodyga staje się cieńsza, jej korona wysycha, pojawia się szara powłoka - grzybnia. Roślina powoli umiera.

Krzew można uratować, jeśli leczenie płynem Bordeaux rozpocznie się na czas. Dotknięte obszary są odcinane, palone, rododendron jest spryskiwany Fundazolem (0,2%). Do otworu w korzeniu wlewa się trochę leku.

Zgnilizna korzeni Phytophthora

Choroba występuje w wyniku podmoknięcia systemu korzeniowego rośliny. Przyczyn może być kilka:

nadmierne podlewanie rododendronów;
niewystarczająca warstwa drenażowa;
ciężkie, gliniaste podłoże, które nie zapewnia odpowiedniej transmisji wilgoci;
infekcja sadzonek w szkółce.

Po zakażeniu na liściach rododendronów pojawiają się ciemne purpurowe lub bordowe plamy, korona rośliny usycha, opadając. Łodygi, sadzonki, pędy nabierają fioletowego odcienia, stają się cieńsze. Bez leczenia wzrost krzewu spowalnia, kwitnienie ustaje całkowicie.

Najpoważniejsza choroba dotyka korzeni rododendronów. Zaczynają gnić, zmieniają kolor na ciemnobrązowy, przestają karmić roślinę.

Zabieg rozpoczyna się od ograniczenia podlewania, pozwól glebie dobrze wyschnąć. Krzew, łodygi, przestrzeń korzeniowa są opryskiwane fungicydami (mieszanka Bordeaux, Fundazol, Quadris). Jeżeli w ciągu 2-3 tygodni od przebiegu choroby nie zaobserwuje się poprawy, a liście różanecznika opadają, roślina zostaje wyrwana, gleba zostaje ponownie zdezynfekowana.

Ważny! Aby zapobiec rozwojowi zgnilizny zarazy, ważne jest, aby monitorować wilgotność gleby, a także usuwać chwasty w odpowiednim czasie, przerzedzać krzew, usuwać nisko rosnące pędy boczne rododendronów, aby zapewnić przepływ powietrza i dobrą wentylację.

Szara zgnilizna rododendronów

Czynnikami sprawczymi tej choroby są zarodniki grzyba Botrytis cinerea. Są lotne, przenoszone drogą powietrzną z zainfekowanego krzewu na zdrowy. Najczęściej atakują martwe, wysuszone pędy, pąki, liście, a następnie przenoszą się na pozostałe, żywe części rośliny.

Pierwszą oznaką infekcji są brązowe lub brązowe plamy na rododendronie. Z biegiem czasu wierzchnia warstwa liści wysycha, zaczyna pękać. Przy wysokiej wilgotności na dotkniętych obszarach zauważalna jest szarawa, puszysta powłoka.

Choroba często atakuje rododendron po zimie. Na zdjęciu młode pędy z szarą zgnilizną.

W celu leczenia krzewu usuwa się uszkodzone liście, pąki, jajniki, koronę spryskuje się Fundazolem raz na 2 do 3 tygodni do końca okresu kwitnienia.

Zgnilizna siewek, siewek i pąków

Nagłe masowe więdnięcie młodych pędów rododendronów obserwuje się, gdy siewki są zaatakowane przez grzyby (Rhyzoctoni Solani Kuhn, Rhyzoctonia, Botrytis lub Pythium). Jeśli leczenie nie zostanie rozpoczęte na czas, szyjka korzenia pędu wydziela się, staje się czarna, łodyga staje się miękka. Kiełek zapada się na bok i stopniowo obumiera.

Przy bliższym przyjrzeniu się na pąkach i liściach rododendronu można zauważyć białe lub brązowe zarodniki grzyba, a powierzchnię gleby pokrywa siateczka z cienkich białych nitek.

Czynnikiem powodującym zgniliznę pąków, Pycnosteanus azaleae, są cykady. Pąki rośliny brązowieją, ciemnobrązowe i stopniowo opadają.

Po obumarciu pąków choroba nadal się rozwija, grzybnia wrasta w łodygi, atakuje krzew od wewnątrz. Bez leczenia rododendron więdnie, przestaje rosnąć i ostatecznie umiera.

Przyczyny choroby najczęściej leżą w zakażonym materiale do sadzenia lub w nieprzestrzeganiu zasad techniki rolniczej: bliskość sadzonek, upośledzona wymiana powietrza, wysoka wilgotność w szklarni.

Do leczenia sadzonki rododendronów pokrywa się drobnym jesionem drzewnym lub Fundazolem. Pąki opryskuje się preparatami zawierającymi miedź 2 razy w miesiącu do końca sezonu wegetacyjnego.

Jako środek zapobiegawczy przeprowadza się dezynfekcję sadzonek zakupionych w szkółce. Ponadto monitorują częstotliwość podlewania, wystarczającą wentylację i oświetlenie (podczas sadzenia w szklarni).

Więdnięcie pędów

Choroba jest charakterystyczna dla rododendronów rosnących w cieniu. Grzyb Phytophtora cactorum poraża młode pędy. Pąki na nich nie kwitną, brązowieją i opadają.

W przypadku braku odpowiedniego leczenia choroba przechodzi na łodygi, młode liście zaczynają się zwijać w rododendronie. Stopniowo krzak umiera.

Aby powstrzymać obumieranie pędów, dotknięte gałęzie są usuwane, korona jest spryskiwana co 2 tygodnie dowolnym preparatem zawierającym miedź, aż do opadnięcia jesiennych liści.

zgnilizna korzeni

Choroba rozprzestrzenia się od korzenia w górę łodygi. Najczęściej występuje w wyniku nadmiernego podlewania lub podczas długotrwałych deszczy o niskiej temperaturze otoczenia.

We wczesnym stadium infekcji liście rododendronów więdną bez wyraźnego powodu. Następnie ciemnieją, brązowieją, młode pąki stopniowo obumierają.

Korzenie i dolna część krzewu zaczynają gnić, ciemnieją, nabierają brązowego odcienia.

W większości przypadków choroba jest śmiertelna dla rododendronów, niepodlegających leczeniu. Krzew wyrwany z korzeniami, spalony.

Na etapie sadzenia można zapobiec rozwojowi zgnilizny korzeni. Aby to zrobić, warto dokładnie zrównoważyć kwasowość gleby zgodnie z zaleceniami dla konkretnej odmiany rododendronów, monitorować wilgotność i terminowe usuwanie chwastów.

Ważny! Choroba jest praktycznie nieuleczalna. Doświadczeni ogrodnicy zalecają leczenie przestrzeni korzeniowej Fitosporin na wczesnym etapie. Być może pomoże to uratować roślinę.

Nadęte liście rododendronów

Obrzęk liści jest również nazywany grubolistną lub woskową chorobą rododendronów. Czynnikami sprawczymi są grzyby z rodziny Exobasidium. Po zakażeniu młode pędy tworzą okrągłe, mięsiste, kuliste narośla o wielkości od grochu do orzecha włoskiego.

Objawy choroby (w zależności od rodzaju patogenu):

na młodych gałązkach wyrastają białe lub różowoczerwone „podkładki”;
blaszka liściowa rododendronów staje się żółtobrązowa od góry, odwrotna strona pokryta jest proszkową powłoką;
pojawiają się ciemnobrązowe plamy, widoczne są białe zarodniki grzybów;
liście różanecznika stają się blade, nienormalnie grube i duże, z czasem więdną, pleśnią, wysychają.

Leczenie polega na terminowym usuwaniu dotkniętych gałęzi, okresowym traktowaniu buszu fungicydami z miedzią.

Plamienie rododendronów

Choroba jest powszechna zarówno w odmianach domowych, jak i ogrodowych. Zarodniki grzybów atakują dorosłe i młode rododendrony.

Patogen można rozpoznać po kształcie plam:

Plamienie Pestalocium zlokalizowane jest na koronie i łodygach. Choroba charakteryzuje się pojawieniem się nieregularnie ukształtowanych brązowych plam z brązową ramką. Nad uszkodzonymi obszarami widoczne są opuszki z zarodnikami. Leczenie: usunięcie zainfekowanych pędów, spryskanie płynem Bordeaux lub Camulus.
Na liściach rododendronów pojawia się plamienie septorii. Chorobę można rozpoznać po czerwonych zaokrąglonych plamkach z czarnymi zarodnikami grzyba pośrodku. W miarę rozwoju choroby blaszka liściowa wysycha, żółknie, zwija się. Leczenie obejmuje przycięcie zakażonej części korony, leczenie rośliny Camulus.
Plamienie antraknozy określają brązowe, brązowe plamy z rozproszonymi ciemnymi zarodnikami na górnej powierzchni blaszki liściowej. Odwrotna strona arkusza staje się blada. Stopniowo choroba przechodzi na łodygi, osłabiając roślinę. Leczenie: szczypanie uszkodzonych liści, obróbka gałązek mieszanką Bordeaux.
Plamienie fillostyczne charakteryzuje się pojawieniem się czerwonych zmian, które z czasem stają się białe, wysychają i kruszą się. W zaawansowanym stadium na blaszce liściowej widoczne są czarne kropki - zarodniki. Leczenie sprowadza się do starannego przycinania z całkowitym usunięciem porażonych pędów, spryskiwaniem zawiesiną Cineb lub Captan.

Przyczyną rozwoju choroby są najczęściej niewłaściwe praktyki rolnicze: nadmierne podlewanie, nieprawidłowe przycinanie, przedwczesne nawożenie.

Ważny! Leczenie każdego rodzaju plamienia polega na stosowaniu preparatów na bazie miedzi. Aby nie zaszkodzić krzewowi, opryski przeprowadza się w suchą, spokojną pogodę, dokładnie obliczając dawkę.

cerkosporoza

Choroba rozwija się na niższych rzędach krzewu, wywoływana jest przez zarodniki grzyba Cercospora. We wczesnych stadiach infekcji blaszki liściowe pokryte są brązowymi nierównymi plamami z wyraźną czerwoną obwódką. Następnie na liściach pojawia się cienka szara powłoka - oznacza to wzrost grzybni.

Nieleczona choroba postępuje, cała tylna strona liścia staje się ciemnobrązowa, pędy przestają rosnąć, nie dochodzi do kwitnienia. Bez leczenia rododendron umiera.

Aby pozbyć się grzyba, stosuje się podejście zintegrowane: usuwa się chore gałęzie, krzew opryskuje się Ditanem, Fundazolem.

Rdza

Choroba atakuje odmiany drobnolistne, objawia się najczęściej jesienią. Na liściach rododendronów pojawiają się rdzawe, brązowe, czerwonawe lub żółte plamy. Wiosną w tym miejscu będzie widoczne skupisko czerwonobrązowych zarodników.

Infekcja dotyczy tylko korony, nie wpływając na korzenie ani pąki. Liście rododendronów żółkną i opadają przedwcześnie. Bez leczenia prowadzi to do śmierci pędów i śmierci całej rośliny.

Przy pierwszych oznakach infekcji rdzą chore liście są odcinane i spalane. Krzew jest traktowany preparatami o wysokiej zawartości miedzi (na przykład mieszanka Bordeaux).

Ważny! Aby powstrzymać rozprzestrzenianie się choroby, opadłe liście rododendronu są starannie zbierane i spalane.

Mozaika

Wirusowa nieuleczalna choroba wywołana przez wirus mozaiki rododendronów. Najczęściej noszą go owady: mszyce, pluskwy i inne.

Zarażony rododendron przestaje kwitnąć, jego wzrost spowalnia. Liście rośliny stają się cieńsze, miejscami żółkną, pojawiają się na nich brązowe plamy. Powierzchnia staje się szorstka, szorstka, tworzą się zielonkawe guzki - modzele. W zaawansowanym stadium liście rododendronów ciemnieją, są mocno zdeformowane. Pojawia się wzór „mozaikowy”.

Nie da się wyleczyć rododendronów. Aby uratować inne rośliny na miejscu, uszkodzony krzew jest wyrywany i spalany, a gleba jest traktowana Actellik Confidor.

Choroba najczęściej dotyczy odmian alpejskich.

Niepasożytnicze choroby rododendronów i ich leczenie

Oprócz chorób wywoływanych przez zarodniki grzybów, drobnoustroje bakteryjne lub wirusowe, rododendron jest podatny na zmiany niepasożytnicze (fizjologiczne). Powodem ich rozwoju jest zła lokalizacja krzewu, błędy w technice rolniczej, niesprzyjające warunki pogodowe.

Aby uratować krzak, musisz znać główne niepasożytnicze choroby rododendronów, środki zapobiegawcze i kontrolne.

Chloroza liści rododendronów

Chlorozę wykrywają blade plamy, które pojawiły się na blaszce liściowej. We wczesnym stadium nerwy liści pozostają jasnozielone, potem bledną. Choroba przenosi się na gałęzie, młode pędy, pąki, krzewy stają się podatne na oparzenia słoneczne.

Chloroza rozwija się przy braku składników odżywczych (magnezu i żelaza) oraz zwiększonej kwasowości gleby. Jeśli liście rododendronów żółkną bez wyraźnego powodu, przyczyny należy szukać w ubytku gleby.

Choroba nie wymaga specjalnego leczenia. W celu dostosowania kwasowości do gleby wprowadza się preparaty zawierające siarczan magnezu i żelaza.

oparzenie słoneczne

Oparzenia na blaszkach liściowych występują jesienią przy silnych wahaniach temperatury powietrza lub wczesną wiosną, gdy roślina opuszcza stan zimowy. Jeśli termometr spadnie poniżej 15 stopni poniżej zera, liście rododendronów zwijają się, lekko zamarzają. Słońce w ciągu dnia nagrzewa talerz, na którym wilgoć aktywnie odparowuje. W rezultacie gałęzie żółkną, stają się suche, łamliwe.

Nie ma lekarstwa na oparzenia słoneczne. Aby im zapobiec, krzew jest zacieniony lub przeniesiony na zaciemniony obszar ogrodu.

Zimowe suszenie

Choroba objawia się wiosną, gdy zima była sroga, z długotrwałymi, silnymi mrozami. Po rozmrożeniu gleby i ustaleniu dodatnich średnich dziennych temperatur, kiedy gałęzie powinny rosnąć, liście rododendronów pozostają brązowe, poskręcane. Stopniowo wysychają i odpadają, krzew obumiera.

Powodem jest najczęściej zimowa utrata wilgoci, a także uszkodzenie dróg zaopatrzenia w wodę od korzeni do blaszek liściowych. Jako leczenie doświadczeni ogrodnicy zalecają obfite podlewanie, częste nawadnianie korony. Zabiegi odtwórcze są przeprowadzane w ciągu 1-2 tygodni. W tym czasie liście powinny się rozwinąć, przywrócić turgor, zacząć rosnąć. Jeśli tak się nie stało, rododendron umarł.

Ważny! Obfite podlewanie krzewu jesienią, przed nadejściem mrozu, pomoże zapobiec wysuszeniu zimą.

Liście zmieniają kolor na czerwony w rododendronach i w niesprzyjających warunkach pogodowych. Jeśli podmokła gleba nie zdąży zamarznąć przed obfitymi opadami śniegu, powstaje efekt cieplarniany, korzenie rododendronów gniją. Gdy temperatura spada, zamarzają, a wiosną roślina umiera.

głód azotu

Przy braku związków azotu w glebie młode liście rododendronów stają się lekkie, małe, słabo rosną, a stare żółkną i odpadają. Pod koniec sezonu wegetacyjnego na krzewie pozostaje tylko świeża korona z bieżącego roku, podczas gdy przy wystarczającym odżywieniu wiecznie zielone gałęzie pozostają przez 4 lata.

Kiedy pojawiają się pierwsze oznaki głodu rododendronów, musisz karmić - azotan potasu lub siarczan amonu. Dalsze leczenie polega na terminowym nawożeniu uprawy dwa razy w roku.

moczenie

Choroba jest typowa dla rododendronów sadzonych na ciężkim, gliniastym podłożu, a także umieszczanych w ciemnych, słabo oświetlonych miejscach ogrodu.

Niewystarczająca warstwa drenażowa powoduje nasiąkanie wodą otworu korzeniowego. W rezultacie blaszki liściowe najpierw stają się jasnozielone, matowe, potem zaczynają żółknąć, odpadają, nie dochodzi do kwitnienia. Jednocześnie korzeń i szyjka korzeniowa pozostają nieuszkodzone. Bez szybkiego leczenia rododendron zgnije i umrze.

Po zmoczeniu podlewanie jest całkowicie zatrzymane, aż gleba całkowicie wyschnie. Do przestrzeni korzeniowej wprowadzany jest piasek, słoma, wszelkie mieszanki poprawiające właściwości drenażowe.

Ważny! Do sadzenia rododendronów warto wybierać jasne obszary z luźną glebą, a także unikać stojącej wody.

Niewystarczająca lub zbyt wysoka wilgotność

Dla rododendronów niebezpieczna jest niewystarczająca lub nadmierna wilgotność gleby i otaczającego powietrza.

Nadmierne podlewanie prowadzi do gnicia korzeni, ogólnego osłabienia krzewu, zakażenia go zarodnikami grzybów chorobotwórczych i drobnoustrojów. Przy późnym jesiennym nawadnianiu rododendron nie ma czasu na spowolnienie wzrostu, przystosowanie się do niższych temperatur, w wyniku czego zamarza.

Niedostateczne podlewanie wysusza blaszki liściowe, pozbawia krzewy pożywienia. Takie rośliny nie tolerują dobrze zimy, umierają z wysychania, często są dotknięte chorobami bakteryjnymi i szkodnikami.

Brak lub nadmiar światła

Przy złym umiejscowieniu rododendronów na terenie mogą pojawić się problemy związane z brakiem lub nadmiarem światła. W pierwszym przypadku krzew rozciąga się, słabnie, traci swoją atrakcyjność. Kwitnienie zwykle nie występuje.

W drugim - jeśli roślina jest często narażona na bezpośrednie działanie promieni słonecznych - rododendron jest atakowany przez choroby i szkodniki. Pojawiają się na nim oparzenia słoneczne, pędy zasiedlają kleszcze i inne owady.

Nieprawidłowe przygotowanie podłoża

Przygotowanie podłoża jest ważnym etapem sadzenia rododendronów, od którego zależy jego wzrost, rozwój, kwitnienie i żywotność.

Wysoka kwasowość gleby powoduje rozwój chlorozy, niedostateczne właściwości drenażowe - gnicie, więdnięcie, przesiąkanie. Gleba piaszczysta wymaga częstego podlewania, co prowadzi do wypłukiwania składników pokarmowych, zwłaszcza azotu.

Ważny! Do przygotowania gleby do sadzenia rododendronów należy podchodzić odpowiedzialnie, utrzymywać równowagę, uwzględniać wymagania dotyczące technologii rolniczej niektórych odmian.

Szkodniki rododendronów

Krzew często jest atakowany przez szkodniki. Terminowe leczenie pozwoli uniknąć śmierci rośliny.

Fotodetektor pomoże wykryć owada wywołującego chorobę rododendronów, dokładnie wybrać schemat leczenia, dawkowanie i pożądany lek.

Najczęstsze szkodniki:

Wołek bruzdowaty - czarny chrząszcz o długości 8 - 10 mm, składa w ziemi białe larwy, które obgryzają korzenie. Rododendron nagle usycha, umiera. Dorosłe osobniki uszkadzają blaszki liściowe: na krawędziach pojawiają się zjedzone obszary. Zabieg obejmuje spryskiwanie Splender, Spark, Decis, Aktellik.
Przędziorek - aktywnie rozmnaża się w upalną, suchą pogodę. Zauważenie nawet dorosłego osobnika jest prawie niemożliwe: wymiary kleszcza nie przekraczają 0,5 mm. Objawem jego pojawienia się jest cienka pajęczyna pokrywająca spód blaszki liściowej, pąki, pąki różanecznika. Leczenie: leczenie Fufanonem, siarką koloidalną, Actellikiem, Fitovermem, Karbofosem.
Fałszywa tarcza akacjowa - duży (do 6,5 cm) owad w kolorze jasnobrązowym. Szkodnik, przyczepiając trąbę do młodych pni, uszkadza korę, żywi się sokami rośliny. Liście rododendronów sklejają się. Stopniowo krzew słabnie, traci dekoracyjny wygląd, zamiera. Leczenie: spryskiwanie Fitoverm, Karbofos, Fufan, Aktelik, związki zawierające fosfor.
Wciornastki tytoniowe - żółtawo-brązowy skrzydlaty owad o długości około 1 mm. Dorosła samica jest w stanie złożyć do 100 jaj w tkance blaszki liściowej. Na rododendronach szkodnik najczęściej atakuje pąki. Nie otwierają się, żółkną i odpadają. Wciornastki są nosicielami niebezpiecznych wirusów. Leczenie: dezynfekcja neonikotynoidami, organofosforanami, pyretroidami i innymi insektycydami.
Roztocze rododendronów - osiada na odmianach z owłosioną dolną częścią blaszki liściowej. Po zakażeniu roślina żółknie, pojawiają się na niej ciemne kropki. Jeśli liście rododendronów czernieją i opadają, choroba już trwa. Nietrudno zobaczyć kleszcza, dorosły osiąga 3,5 mm, larwa - 2,5 mm. Leczenie: ręczne zbieranie owadów – na wczesnym etapie, a także profilaktyczne opryskiwanie wyciągiem z nikotyny lub złocienia – przy zaawansowanej chorobie – całkowite usunięcie pędów.
Mączlik - przenosi choroby wirusowe. Pasożyt najczęściej występuje na rododendronach wielkolistnych. Leczenie: leczenie pędów neonikotynoidami, pestycydami na bazie nikotyny.
Mięczaki, ślimaki, ślimaki – pojawiają się przy nadmiernej wilgotności gleby lub powietrza. Szkodniki atakują pąki, młode pędy, pąki. Zabieg obejmuje: zbiórkę ręczną, zabieg insektycydowy.

Ważny! W przypadku inwazji szkodników przeprowadza się dokładne jesienne sprzątanie terenu. Opadłe liście rododendronów są spalane, gleba jest traktowana insektycydami, drzewa i krzewy pozostałe w ogrodzie są spryskiwane silnymi preparatami.

Wniosek

Wymienione choroby rododendronów i ich leczenie zdjęciami będą przydatne dla ogrodników, aby zapobiec problemom z rozwojem kultury. Przy źle dobranym miejscu sadzenia, niekorzystnych warunkach atmosferycznych, nieprzestrzeganiu reżimu nawadniania, krzewy są podatne na ciężkie, nieuleczalne choroby wirusowe, często są atakowane przez szkodniki. Aby uratować uszkodzoną roślinę, jej terminowe leczenie, właściwy wybór leku i obliczenie dawki, ważne jest, aby w odpowiednim czasie określić patogen lub szkodnik owadzi i podjąć wszystkie niezbędne działania, w zależności od stopnia uszkodzeń, wiek krzewu, pora roku.